Maak je huis schoon met slechts een paar gewone huishoudelijke artikelen!
Door jouw eigen producten te maken, kan je de blootstelling aan schadelijke chemicaliën verminderen, minder afval creëren, geld besparen en minder impact hebben op het milieu.
Gezondheid en het mileu
We brengen een groot deel van ons leven thuis door en dagelijkse schoonmaakproducten hebben invloed op de luchtkwaliteit binnenshuis.
Gezondheidseffecten geassocieerd met luchtverontreinigende stoffen binnenshuis zijn onder meer:
- irritatie van de ogen, neus en keel
- hoofdpijn, duizeligheid en vermoeidheid
- luchtwegaandoeningen, hartziekten en kanker
Vooral gevaarlijke stoffen in schoonmaakproducten zijn onder meer:
- kunstmatige geuren
- glycolethers
- oppervlakteactieve stoffen
- oplosmiddelen
- fosfaten
Blootstelling aan deze blijkt te leiden tot huidaandoeningen en ziekten die de longen aantasten, zoals chronische obstructieve longziekte (COPD) en astma.
En natuurlijk: als het niet gezond is voor de mens, dan is het ook niet gezond voor het milieu.
Geld besparen
- Sommige fabrikanten verdunnen hun producten met water, wat betekent dat je meer moet gebruiken om dezelfde effectiviteit te bereiken.
- Zelfs met producten die niet verdund zijn, krijg je vaak meer voor je geld als je basis ingrediënten zoals azijn en zuiveringszout (natriumbicarbonaat) in bulk koopt. Wellicht heb je veel van deze ingrediënten al in je voorraadkast!
- Het kopen van meerdere schoonmaakproducten in kleine plastic flesjes kan oplopen: denk aan tegelreiniger, glazenwasser, toiletreiniger…je snapt het!
Essentiële ingredienten
Natriumbicarbonaat (oftewel zuiveringszout of baksoda)
Werkt als reinigingsmiddel omdat het een milde alkali is en ervoor kan zorgen dat vuil en vet gemakkelijk in water oplossen, zodat het effectief kan worden verwijderd. Het is een uitstekende deodorant en een prima schuurpoeder.
- Verfrist wasgoed en andere textiel.
- Baksoda is een fantastische geurverwijderaar. Verwijdert nare geuren van schoenen, vuilnisbakken, vloerkleden, tapijten, ruimtes in huis en de koelkast.
- Verwijdert pesticiden- en vuilresten van vers fruit en groente.
- Natuurlijke reiniger voor speelgoed, koffieapparaten, of in combinatie met natuurazijn – ook voor gootstenen en afvoeren in en om het huis.
- Helpt met de verwijdering van aangebakken eten op keukengerei.
- Kan gebruikt worden om huisgemaakte verzorgingsproducten te maken, waaronder deodorant en tandpasta!
Natuurazijn
Vanwege zijn zure aard werkt het zeer goed op alkalische stoffen. Het heeft antibacteriële, antivirale en schimmelwerende effecten. Gebruik het om waterkokers en koffiezetapparaten te ontkalken, de gootsteen te ontstoppen (met natriumbicarbonaat), zweetvlekken in kleding tegen te gaan en de oven en aanrechten schoon te maken. Het is effectiever bij hogere concentraties.
- Wanneer het de tijd krijgt, lost het roest op! De beste manier is om het een nacht te laten inwerken op het gewenste oppervlak of voorwerp.
- Poetst zilver.
- Houdt wasgoed kleurrijk en maakt wit wasgoed witter.
- Kan gebruikt worden om kalkaanslag, zeepresten en mineraalopouw te verwijderen.
- In combinatie met baksode is het een natuurlijke afvoerontstopper.
- Verzacht wasgoed, vermindert statische elektriciteit en verwijdert wasmiddelresten wanneer het in de wasmachine wordt gebruikt.
- Een natuurlijke manier om de vaatwasser en wasmachine te reinigen.
- Doodt onkruid en houdt mieren buiten de deur.
- Geschikt voor de schoonmaak van vloeren, met uizondering van hardhout.
Waarschuwing: Wees voorzichtig met het mengen van natuurazijn en andere schoonmaakproducten. Natuurazijn mag nooit gemengd worden met een product dat bleek, ammoniak of waterstofperoxide bevat, of met verpakte baksoda.
Tip: Natuurazijn is een product dat op een natuurlijke wijze wordt gemaakt tijdens de gisting van wijn. Schoonmaakazijn daarentegen wordt gemaakt door middel van een chemische reactie, het is dus een synthetisch product. Het is daarom minder gemakkelijk biologisch afbreekbaar.
Natriumpercarbonaat (vaste waterstofperoxide)
Is een milieuvriendelijker alternatief voor bleekmiddel.
- Desinfecteert huishoudelijke oppervlakken en voorwerpen, met name nuttig voor de keuken en badkamer!
- Verwijdert vlekken van alle textiel – kleding, badtextiel, matrassen, vloerkleden en stoffen meubels.
- Is geschikt als een mondspoelmiddel! Gorgelen met waterstofperoxide kan een effectieve manier zijn om keelpijn te verzachten, je mond te desinfecteren en je tanden witter te maken. (Gebruik een concentratie liefs niet sterker dan 1,5 procent en gebruik deze met mate om irritatie te voorkomen.)
Citroenzuur
Citroenzuur (kan ook citroensap gebruiken maar is minder effectief voor sommige toepassingen) ruikt niet alleen fantastisch, maar het snijdt ook door vet, kalk, en schimmel en laat oppervlakken glanzen.
- Verwijdert kalkaanslag van huidhoudelijke apparaten, oppervlakken en armaturen.
- Handig om hardwatervlekken te behandelen!
- Verbetert de effectiviteit van zeepen of wasmiddelen, en kan gebruikt worden in plaats van andere wateronthardingproducten.
Kristalsoda
- Geschikt om wasmachines schoon te maken. Bij gebruik van kristalsoda voor dit doel is het echter verstandig om de afvoer van de wasmachine periodiek te controleren op kalkaanslag.
- Kan gebruikt worden om hardnekkige etensresten te verwijderen van keukengerei.
- Versterkt de vlekverwijderende eigenschappen van wasmiddel.
- Effectief voor het verwijderen van vuil, schimmel, modder en vet, en resten van hard water op textielen, in combinatie met natuurazijn.
Reinigingsdoekjes
Maak doeken van oude katoenen T-shirts of handdoeken om afval te verminderen en microplastics (van microvezel doekjes) te vermijden.
Essentiële oliën
Essentiële oliën zijn niet ‘essentieel’ voor het reinigen, maar ze voegen disinfecterende effecten toe. Populaire geuren zijn tea tree, sinnasappel, citroen, eucalyptus, en lavendel. Je kunt een enkele olie kiezen of je eigen geurmix samenstellen.
Veiligheid
Natuurlijk betekent niet automatisch onschadelijk. Alle huishoudelijke schoonmaakmiddelen, zowel in de winkel als zelfgemaakt, moeten met voorzichtigheid worden gebruikt.
- Gebruik nooit flessen waarin ooit chemicaliën zaten.
- Label zelfgemaakte schoonmaakmiddelen wanneer je ze maakt en zorg ervoor dat je de juiste oplossing voor de toepassing gebruikt. Label flessen altijd met alle ingrediënten erin. In geval van nood is het essentieel om te weten wat het mengsel bevat.
- Meng natriumpercarbonaat (vaste waterstofpyroxide) niet met azijn. Hierdoor kunnen ook giftige dampen ontstaan.
- Azijn is over het algemeen huishoudvriendelijk, maar er zijn een aantal omstandigheden waarin je dit moet vermijden, waaronder:
- stenen oppervlakken, zoals graniet of marmer
- gietijzer
- aluminium
- gewaxte oppervlakken
De zuurgraad kan de afwerking aantasten of deze oppervlakken anderszins beschadigen.
- Hoewel het niet onveilig is, neutraliseert het mengen van azijn of citroensap met wasmiddel (of castillezeep) beide ingrediënten, omdat zeep hoog op de pH-schaal staat en azijn en citroenen zuur zijn.
- Voordat je een schoonmaakmiddel op welk oppervlak dan ook spuit, is het een goed idee om het op een verborgen plek te testen om er zeker van te zijn dat het het materiaal niet beschadigt.
Recepten
Allesreiniger
Allesreinigers zijn zoals ze klinken. Je kunt ze op vrijwel elk oppervlak gebruiken om te ontgeuren en schoon te maken.
Je kunt deze allesreiniger met citrusazijn op de meeste oppervlakken gebruiken, behalve natuursteen, gietijzer, aluminium of was. Daarvoor kun je gewoon water en zeep gebruiken.
Schudden voor gebruik, rijkelijk sprayen en met een doek afnemen.
Ingrediënten:
- Natuurazijn
- 250ml water
- 15g (1 tl) milieuvriendelijk afwasmiddel of castillezeep
- Citrusschillen
- Pot van 1 liter met een brede opening
- Een glazen of hergebruikte plastic spuitfles
Werkwijze:
- Verpak een pot van 1 liter (met een brede opening) met overgebleven schillen van citrusvruchten, zoals sinaasappel, citroen of grapefruit. Vul de pot met witte azijn en schroef het deksel erop. Laat twee weken of langer trekken, bij voorkeur op een zonnige plek. Zeef de azijn en compost of gooi de schillen van citrusvruchten weg.
- Giet 125ml van de met citrus doordrenkte azijn in een spuitfles.
- Voeg 250ml water toe.
- Voeg 15ml (1 tl) milieuvriendelijk afwasmiddel of castillezeep toe
- Schudden en gebruiken.
Waspoeder
Ingrediënten:
- 200 g natriumbicarbonaat
- 200 g kristalsoda
- 200 g fijn zout
- 200 g zeepvlokken
- 30-40 druppels desinfecterende etherische olie – tea tree olie, citroen, sinaasappel of lavendel. Je kunt een paar olie kiezen of je eigen geurmix samenstellen.
- Pot van 1 liter
Werkwijze:
- Combineer de droge ingrediënten in de pot en schud goed.
- Voeg per wasbeurt ongeveer 80 gram toe aan de zeepdispenser van de wasmachine
- Tip: voeg indien gewenst 50 g natriumpercarbonaat toe voor het bleken
Ontsmettingsmiddel
Gebruik dit doe-het-zelf-desinfectiemiddel als alternatief voor bleekmiddel.
Ingrediënten:
- 200 g natriumbicarbonaat
- 200 g fijn zout
- 15g natriumpercarbonaat
Werkwijze:
- Meet jouw droge ingrediënten af in een glazen pot. Schud tot het gemengd is.
- Bewaar het droge mengsel in een luchtdichte verpakking.
- Wanneer jeklaar bent voor gebruik, doe je de gewenste hoeveelheid in een glazen kom en voeg je voldoende water toe om een pasta te vormen. Met een doek op een nat oppervlak aanbrengen en schrobben.
- Grondig spoelen.
Voegenreiniger
Deze doe-het-zelf voegenreiniger laat je douche stralen.
Pro-tip: gebruik een oude tandenborstel om die kleine hoekjes en gaatjes te verwijderen.
Ingrediënten:
- 100 g natriumbicarbonaat
- 25 g kopje natriumpercarbonaat
- 15 g milieuvriendelijk afwasmiddel (of castillezeep)
Werkwijze:
- Combineer de ingrediënten in een keramische of glazen kom.
- Aanbrengen en 5-10 minuten wachten voordat je gaat schrobben.
- Veeg het overtollige zuiveringszout weg en spoel af.
Toiletreiniger
Deze krachtige scrub ontgeurt en reinigt jouw toiletpot.
Ingrediënten:
- 400 g natriumbicarbonaat
- 100 g citroenzuur
- 35-40 druppels desinfecterende etherische olie – tea tree olie, citroen, sinaasappel of lavendel. Je kunt een paar olie kiezen of je eigen geurmix samenstellen.
- 25 ml azijn
Werkwijze:
- Meet jouw droge ingrediënten af in een glazen kom. (het citroenzuur zal een metalen kom aantasten)
- Meng met een houten lepel de etherische olie druppel voor druppel door de droge ingrediënten.
- Bewaar het mengsel in een luchtdichte glazen pot.
- Om te gebruiken, doe je 100 g poeder in de toiletpot en laat je het 45 minuten tot een uur staan.
- Voeg 25 ml azijn toe en boen terwijl het mengsel bruist.
- Spoelen.